top of page

"Makedoniyalı İskəndər və Atropat"-Qədim Azərbaycan tarixi


Moskvadakı Ümumrusiya Xarici Ədəbiyyat Kitabxanasında Azərbaycanın Polşadakı səfiri, tarix elmləri doktoru Həsən Həsənovun "Makedoniyalı İsgəndər və Atropat" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.

Azadpress.az xəbər verir ki, Azərbaycanın Rusiyadakı səfirliyi tərəfindən təşkil olunan təqdimat mərasimində Rusiyada yaşayan azərbaycanlı ziyalılar, tələbələr, Heydər Əliyev Fondunun, səfirlik, diaspor və media nümayəndələri iştirak ediblər.

"Makedoniyalı İsgəndər və Atropat" adlı kitabda qədim Azərbaycan dövləti olan Atropatenanın əslində eramızdan əvvəl IV əsrdə deyil, VII əsrdə yaranmasından bəhs olunur. Belə ki, indiyə kimi tarix kitablarında Atropatena dövlətinin Makedoniyalı İsgəndərin ölümündən sonra onun imperiyasının parçalanması nəticəsində e.ə 321-ci ildə yarandığı yazılıb. Tarixçi Həsən Həsənov kitabında bu tarixin yanlış olduğunu faktlarla, tarixi mənbələrə istinad edərək sübut edib. Müəllif, tarixi mənbələrə istinad edərək sübut edib ki, Atropatena dövləti Assuriya imperiyasının parçalanması nəticəsində e.ə 612-ci ildə yaranıb. Tarix kitablarında qeyd olunan e.ə IV əsrdə yaranma məsələsi isə Atropatena dövlətinin yaranması deyil, bərpa olunmasıdır.

Təqdimat mərasimində çıxış edən Həsən Həsənov kitabın Moskvada çap olunmasına görə Azərbaycanın Rusiyadakı səfiri Polad Bülbüloğluna və təqdimat mərasiminin keçirilməsinə görə isə M. İ. Rudomino adına Ümumrusiya Xarici Ədəbiyyat Kitabxanasının rəhbərliyinə təşəkkürünü bildirib. O, kitabın əsas mahiyyətinin Azərbaycan adında dövlətin ilk dəfə e.ə VII əsrdə yaradılmasının tarixi faktlarla sübut olunmasından ibarət olduğunu söyləyib:

"Bu kitabda sübut olunur ki, Azərbaycan adında dövlət yaranan zaman nə Fars dövləti, nə də Ermənistan adında bir dövlət olub. Mənim istinad etdiyim iki mötəbər mənbə bunu sübut edir. Bunlar Suriyaxronikası olan "Karxi de Bet Selox" və IV əsr Roma tarixçisi Ammian Martsellinidir. Birinci mənbədə yazılır ki, Arbat Adorbayqan adında dövlət yaradıb. İkinci mənbədə isə qeyd olunur ki, Atropatena adında dövlət məhz Assuriya imperiyasının süquta uğraması nəticəsində yaranıb. Sovet İttifaqı dövründə Ammian Martsellin tərcümə olunanda, onun dedikləri bu sözlər isə tərcümə olunmayıb. Sovet dövründə tarixçilərə bu iki mənbəyə istinad etmək qadağan olunub. Hamı Strabonun dediklərinə istinad edib. Strabonun dediyi isə Atropatenanın yaranması deyil, yenidən bərpa olunması idi".Azadpress.az APA-ya istinadən


bottom of page