Koronavirusun ötən ilin payızından etibarən dünyada yenidən sürətlə yayılması, ikinci dalğanın başlaması əksər ölkələr kimi Azərbaycanı da karantin rejimini yenidən sərtləşdirməyə məcbur etdi. Bir çox iş yerləri və xidmət sahələri fəaliyyətini dayandırdı, o cümlədən sentyabrın sonlarına doğru məhdud formada fəaliyyətə başlayan məktəblər də yenidən bağlandı. Bütün səviyyələr üzrə dərslər online rejimə keçirildi. Daha sonra Vətən müharibəsinin başlamasına görə ölkə üzrə iki aya yaxın internet məhdudiyyəti də tətbiq olundu və nəticədə online tədris prosesi də dayandırıldı. Bütün bunlar heç şübhəsiz ki, tədrisə ciddi zərbə vurub və dərs ilinin yarısının artıq arxada qaldığı bir vaxtda ekspertlər bu il imtanahların taleyinin necə olacağına dair narahatlıq ifadə edirlər.
Virtualaz.org xəbər verir ki, Dövlət İmtahan Mərkəzi aparılmış təhlillərdən sonra bu ilki imtahanların (bütün səviyyələrdə) keçirilməsinə dair qaydaları işləyib hazırlayıb. Mərkəzin sədri Məleykə Abbaszadə bu gün keçirdiyi mətbuat konfransında bu qaydalar haqda danışıb.
M.Abbaszadə deyib ki, COVID-19 pandemiyasına görə 2020-ci il tək Azərbaycan üçün deyil, həm də bütün dünya üçün gözlənilməz oldu. "Virusla bağlı yaranmış vəziyyət dünya təhsil sisteminə ciddi təsir göstərdi. Təhsil sistemi böhrana uğradı. Təbii bizim məqsədimiz bu böhrandan minimum itkilərlə çıxmaqdır”, - o deyib.
M.Abbaszadə bildirib ki, pandemiyanın tədris prosesinə təsirləri nəzərə alınaraq 2021-ci il buraxılış imtahanı fənlərinin həm 9, həm də 11-ci siniflər üzrə tərtib edilmiş proqramları da sadələşdirilib.
Onun sözlərinə görə, 9 illik təhsil bazası üzrə buraxılış imtahanı proqramlarında əsas (baza) hissə olaraq 5-ci sinifdən 9-cu sinfin birinci yarımilinədək keçirilmiş mövzular, 11 illik təhsil bazası üzrə isə 11-ci sinfin birinci yarımilinədək keçirilmiş mövzular əsas götürüləcək. Hər iki sinif üzrə ikinci yarımildə tədrisi nəzərdə tutulan mövzular üzrə olan tapşırıqlar isə aşağı siniflər (müvafiq olaraq 5-8 və 5-10-cu) həcmində hazırlanacaq.
“Bilirsiniz ki, 9-cu sinif üzrə buraxılış imtahanları 1 mərhələdə keçiriləcək. Bu ildən etibarən ümumi orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə ümumi orta təhsil bazasında tələbə qəbulu imtahanlarının bir mərhələdə keçirilməsi nəzərdə tutulur”,-M.Abbaszadə deyib.
(DİM tərəfindən hazırlanmış bu dəyişiklikləri nəzərdə tutan və aidiyyəti dövlət orqanları ilə razılaşdırılmış Nazirlər Kabinetinin qərar layihələri hazırda Nazirlər Kabinetində baxılmaqdadır).
DİM rəhbəri onu da bildirib ki, mövcud pandemiya şəraiti ilə əlaqədar olaraq həm buraxılış, həm də qəbul imtahanı çərçivəsində keçirilən Azərbaycan dili (dövlət dili kimi) fənni imtahanında şagirdlərə (abituriyentlərə) audio mətn təqdim olunmayacaq, yalnız test tapşırıqları təqdim olunacaqdır. Buna görə də Azərbaycan dili (dövlət dili kimi) fənni imtahanının qanunvericilikdə nəzərdə tutulduğu kimi 1 saat 30 dəqiqə deyil, 45 dəqiqə keçirilməsi nəzərdə tutulur.
“Bunları artıq elan etmişik. İmtahan modelini də “Abituriyent” jurnalının xüsusi buraxılışında təqdim etmişik. Ancaq biz Təhsil Nazirliyi ilə birgə imtahanının strukturunu yenə də müzakirə edəcəyik və ola bilsin ki, açıq sualların təqdim edilmə forması daha da sadələşdirilsin.
Ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanı proqramları da sadələşdirilib. Təhsil Nazirliyi ilə birgə müzakirələr aparılıb və hazırkı təlim-tədris prosesi əlaqədar mənimsənilməsi çətin olan mövzular müəyyənləşdirilərək proqramlardan çıxarılıb”,-M.Abbaszadə bildirib.
DİM rəhbəri təsdiq edir ki, pandemiya 2020/2021-ci tədris ilində bəzi mövzuların mənimsədilməsində çətinliklər yaradıb. Karantin dövrünə təsadüf etdiyindən fənlər üzrə bəzi mövzuların tədrisi qənaətbəxş olmayıb: “Lakin bu o demək deyil ki, həmin mövzulardan ümumiyyətlə sual salınmamalıdır. Azərbaycan dili ilə bağlı bir nümunəyə baxaq".
Onun bildirdiyi kimi, 11-ci sinifdə tədris olunan dilçiliyin önəmli bölmələrindən olan “Üslubiyyat” üzrə bilik və bacarıqların təməli, əsasən, aşağı siniflərdə qoyulur, şagird bu bölmədəki əksər mövzular üzrə kifayət qədər məlumatla tanış olur. Buna görə də şagirdin bölmədəki bəzi mövzular üzrə tapşırıqları təhsilin aşağı pillələrində mənimsədiyi bilik və bacarıqlar əsasında cavablandırması mümkündür.
“Məsələn elmi üslub haqqında məlumat həm 10-cu, həm də 11-ci sinif “Azərbaycan dili” dərsliklərində verilir. 11-ci sinifdə bu mövzunun tədrisi karantin dövrünə təsadüf etsə də, mövzu üzrə müəyyən tapşırıqlar 10-cu sinifdə mənimsədilmiş bilik və bacarıqlara əsasən cavablandırıla bilər. Burada hər hansı problem yoxdur”, - Abbaszadə bildirib.
Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) fevral-mart aylarında keçirilməsi nəzərdə tutulan imtahanların siyahısı və keçirilmə tarixlərini açıqlayıb.
Qarfik və tarixlər aşağıdakı kimidir:
İmtahanın adı
Keçirilmə tarixi
GRE
01/22.02.2021
Prokurorluq orqanlarına qulluğa qəbul üçün test imtahanı
05.02.2021
TOEFL İBT
06/10/20/27.02.2021
Ədliyyə orqanlarına qulluğa qəbul üçün test imtahanı
13.02.2021
1. Doktoranturaya xarici dil üzrə qəbul imtahanı
2. Fəlsəfə doktoru təhsili alanlar üçün xarici dil imtahanı
14.02.2021
Fəlsəfə doktoru təhsili alan əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər üçün Azərbaycan dili imtahanı
15.02.2021
Aqrar sığorta fəaliyyəti üzrə müstəqil ekspert sertifikatının verilməsi üçün imtahan
18.02.2021
Dövlət qulluğuna qəbul imtahanının test mərhələsi
19.02.2021
Peşəkar mühasib sertifikatı almaq istəyən namizədlər üçün sınaq imtahanı
21.02.2021
Magistratura səviyyəsinə qəbul imtahanı (1-ci şans)
28.02.2021
GRE
01/26.03.2021
Vəkillik fəaliyyəti ilə bağlı test imtahanı
05.03.2021
1. Peşə liseylərinin buraxılış siniflərində təhsil alan şagirdlər üçün buraxılış imtahanı
2. Dövlət qulluğuna qəbul imtahanın test mərhələsi
07.03.2021
TOEFL İBT
10/13/27.03.2021
SAT
13.03.2021
Vergi orqanlarına qəbul üçün test imtahanı
13.03.2021
Dövlət Sərhəd Xidmətinin xüsusi məktəbində təhsil almaq istəyən şagirdlər üçün qəbul imtahanı
14.03.2021
2021-ci il aprel-sentyabr aylarında keçirilməsi planlaşdırılan imtahanlar
1. Tam (11 illik) orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanları;
2. Əvvəlki illərin məzunlarının ali məktəblərə qəbul imtahanı (1-ci mərhələ);
3. Dövlət qulluğuna qəbul imtahanın test mərhələsi.
Aprel ayı ərzində
GRE
02.04.2021
1. Ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanı (1-ci şans);
2. Tədrisi Azərbaycan dilindən fərqli dildə aparan ümumtəhsil məktəblərinin şagirdləri üçün Azərbaycan dili (dövlət dili) imtahanı (1-ci şans);
3. Dövlət qulluğuna qəbul imtahanın test mərhələsi
4. Rezidenturaya qəbul imtahanı (1-ci mərhələ, 1-ci şans)
May ayı ərzində
GRE
03.05.2021
SAT
08.05.2021
Ümumi (9 illik) orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanı
May-iyun ayları ərzində
1. Əvvəlki il məzunları üçün ümumi (9 illik) orta təhsil səviyyəsindən kolleclərə qəbul imtahanı
2. Magistratura səviyyəsinə qəbul imtahanı (2-ci şans)
3. Tədrisi Azərbaycan dilindən fərqli dildə aparan ümumtəhsil məktəblərinin şagirdləri üçün Azərbaycan dili (dövlət dili) imtahanı (2-ci şans)
4. Dövlət qulluğuna qəbul imtahanın test mərhələsi
İyun ayı ərzində
GRE
04.06.2021
SAT
05.06.2021
1. Dövlət qulluğuna qəbul imtahanın test mərhələsi
2. Ali məktəblərə qəbul imtahanı (2-ci şans)
İyul ayı ərzində
1. Dövlət qulluğuna qəbul imtahanın test mərhələsi
2. Rezidenturaya qəbul imtahanı (1-ci mərhələ, 2-ci şans)
Avqust ayı ərzində
1. Buraxılış imtahanı (payız, təkrar)
2. Dövlət qulluğuna qəbul imtahanın test mərhələsi
3. Rezidenturaya qəbul imtahanı (2-ci mərhələ)
Sentyabr ayı ərzində
ACCA
(İmtiyazlı Sertifikatlaşdırılmış Mühasiblər Assosiasiyası)
Hər həftənin II günləri (10:00–13:30) və IV günləri (10:00-18:00)
PTE Academic
Hər həftənin II günləri (14:00-17:00)
Pearson VUE-nun ixtisaslaşma imtahanları
Hər həftənin I günləri (08:30–13:30, günorta növbəsi: 14:00-17:00)
ТРКИ
Rus dili xarici dil kimi testi
Hər həftənin V günləri (11:00-17:00), eləcə də onlayn qaydada hər həftənin VI günləri (11:00-17:00)
ICDL
Beynəlxalq Kompüter İşlətmə Lisenziyası
Hər həftənin III günləri (09:00–17:00)